Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Toelichting

In vergelijking met de voorgaande inventarisatie voor de jaarrekening 2019, is het totaal aan bruto risico’s toegenomen met € 5,1 miljoen. De toename in de juridische risico’s wordt grotendeels verklaard door de coronacrisis. Deze crisis heeft grote impact op de reizigersaantallen in het OV. Tot 1 juni 2020 betekent dit een afname van reizigersinkomsten ten opzichte van vorig jaar van circa 90%, vanaf 1 juni zal dit naar verwachting circa 70% zijn en uiteindelijk is de verwachting dat er vanaf 2023 nog steeds sprake is van een structurele afname van reizigersinkomsten van 10%.

Overige risico’s niet gekwantificeerd

Naast bovenstaande risico’s onderkennen wij bij de provincie een aantal risico’s die zich op dit moment zowel landelijk als wereldwijd voordoen en die nog niet verder te kwantificeren zijn. Wij denken hierbij aan:
PFAS
Bij civiele werken moet de grond worden onderzocht op de aanwezigheid van PFAS. Indien de grond meer schadelijke stoffen bevat dan de norm toestaat, zal dit vertraging in de projecten tot gevolg hebben. De omvang en eventuele schade die hierdoor ontstaat is niet te kwantificeren.
Stikstof (PAS-problematiek)
Door de uitspraak van de Raad van State van 29 mei jl. kan het Programma Aanpak Stikstof (PAS) niet meer worden gebruikt voor de onderbouwing van activiteiten die tot stikstofdepositie in stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden leiden. Als gevolg van deze uitspraak komen projecten die landelijk in voorbereiding zijn in de knel. De commissie Remkes heeft inmiddels nadere rapporten uitgebracht. De omvang en eventuele schade die dit kan hebben voor projecten is op dit moment niet te kwantificeren.
Corona-crisis
Medio maart 2020 is duidelijk geworden dat de effecten van het coronavirus een enorme impact hebben op onze maatschappij, economie en samenleving. Over de grootte van de impact bestaat op dit moment nog veel onduidelijkheid. Nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op waardoor het haast onmogelijk is om voorspellingen te kunnen doen.
Ook in de provincie Noord-Holland zullen de incidentele en structurele gevolgen van de maatregelen op het maatschappelijk leven en het economisch stelsel aanzienlijk zijn. De gevolgen hiervan zijn nog door niemand te overzien maar kunnen uiteindelijk een substantiële impact hebben op de activiteiten van de provincie. Voor de aanpak van COVID-19 kijken wij wat we, aanvullend op de landelijke maatregelen van het Rijk, kunnen doen. De financiële effecten hiervan laten zich nog niet kwantificeren. Naar verwachting heeft dit consequenties voor de waardering van onze deelnemingen, en leidt dit mogelijk nog tot een andere aanwending van de middelen dan werd beoogd in de begroting. We verwachten dat we onze belangrijkste baten (opcenten motorrijtuigenbelasting en provinciefonds normalerwijs zullen blijven ontvangen.

Nog te kwantificeren risico's

Leeghwaterbrug A-02 vervanging
Het project Leeghwaterbrug is vertraagd omdat de aannemer een bouwstop opgelegd heeft gekregen van de gemeente Alkmaar. De aannemer kon de constructieve en bouwveiligheid van het werk niet aantonen. In oktober 2018 is de bouwstop opgeheven en is het werk herstart. De aannemer wil de kosten die samenhangen met de vertraging bij de provincie in rekening brengen en heeft hiervoor een claim ingediend. Als partijen niet tot overeenstemming komen, kan de aannemer conform contract de claim voorleggen aan de rechtbank.
Gemeenschappelijke regelingen
De provincie Noord-Holland participeert in een vijftal recreatieschappen, het Waddenfonds en het Goois Natuurreservaat (GNR). De recreatieschappen en het Waddenfonds zijn gemeenschappelijke regelingen. Het GNR is dat formeel niet. Toch geldt voor al deze samenwerkingsverbanden dat participatie hierin een zeker risico met zich meebrengt, in die zin dat voor bij meerderheid van stemmen in de Dagelijkse Besturen genomen besluiten geldt dat indien deze financiële gevolgen hebben, de provincie hieraan wordt gehouden. In de praktijk betekent dit dat dit extra (structurele) en niet-geraamde lasten met zich mee kan brengen die bij een eerstvolgende begrotingswijzing moeten worden verwerkt.
Schadeclaim door afwijkende status assets
Voor het project 24-uurs centrale bediening heeft provincie Noord-Holland opdracht gegeven om de bruggen en sluizen te koppelen aan de bediencentrale. Bij de uitvoering van de werkzaamheden is geconstateerd dat de daadwerkelijke situatie afwijkt van de situatie die de aannemer had verwacht. Het voldoen aan Machinerichtlijn kost daardoor meer dan gebudgetteerd. Daarom is door GS in mei 2020 besloten om een heroverweging uit te voeren op de wijze hoe verder om te gaan met het project 24-uurs centrale bediening. Het afhandelen van de schadeclaim voor de 12 bruggen die tot en met voorjaar 2021 worden aangesloten past binnen het vigerend budget.  

Vervanging Onroerende Goederen.
In de huidige NIKG is het beheer van een gebouwen ondersteunend aan ons beheer van de infrastructuur niet opgenomen. Omdat het hier geen Infrastructurele objecten betreft maar gebouwen (steunpunten, verkeers- en bediencentrale) zijn er geen vervanging kosten opgenomen. De vervangingskosten hiervoor worden inzichtelijk gemaakt in 2021 en worden aan het hoofdstuk “kapitaalgoederen” aan de begroting 2022 toegevoegd. Mochten hier extra middelen voor benodigd zijn, wordt dat in de Kaderbrief 2022 ingebracht.